FESTIWAL SACRUM IN MUSICA 16-19 KWIETNIA
16.04 G. 18.00, KOŚCIÓŁ NA OS. KARPACKIM – KONCERT INAUGURACYJNY PIEŚNI SAKRALNE
muzyka Włodzimierz Korcz, wystąpią: Bielska Orkiestra Festiwalowa, chór Resonans Con Tutti z Zabrza, soliści – Alicja Majewska, Marek Bałata (kościół na os. Karpackim)
Alicja Majewska zadebiutowała w roku 1968 na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze. W latach 70. Współpracowała z zespołem Partita, a potem rozpoczęła karierę solową. Publiczność zapamiętała takie przeboje Alicji Majewskiej jak Odkryjemy miłość nieznaną, Jeszcze się tam żagiel bieli, Podróżą każda miłość jest.
W roku 2011 nagrała płytę pod tytułem Pieśni sakralne z muzyką Włodzimierza Korcza, w której utwory będą rozbrzmiewały podczas festiwalu Sacrum In Musica.
Włodzimierz Korcz - kompozytor muzyki teatralnej, filmowej i rozrywkowej. Współpracował z kabaretami Pod Egidą, TEY, kabaretem Olgi Lipińskiej, pisał piosenki dla zespołu dziecięcego Gawęda. Jego utwory wykonują Alicja Majewska, Michał Bajor, Danuta Rinn, Edyta Geppert, i Jan Pietrzak.
Marek Bałata - znany i ceniony wokalista. Najchętniej wykonuje muzykę jazzową, zarówno autorską, jak i standardy. Od wielu lat triumfuje w plebiscycie pisma Jazz Forum w kategorii wokalista.
Zabrzański Chór Młodzieżowy „Resonans con tutti” działa od 1970 roku. Śpiewają w nim osoby w wieku od 15 do 27 lat, często dzieci chórzystów z lat 70. Prawie 100 młodych śpiewaków z powodzeniem wykonuje wielkie dzieła pokroju „Requiem” Giuseppe Verdiego. Odnajdują się w muzyce różnych epok i stylów, nie tracąc przy tym umiejętności śpiewania a cappella, co regularnie potwierdzają przywożąc pierwsze nagrody z konkursów w różnych krajach Europy.
17.04, G. 18.00, DOM MUZYKI BCK - MUZYKA ŻYDOWSKA
Finkelshtein Baruh ben Yankel (wielki kantor w Petersburgu i Moskwie), Zimrah (męski chór synagogi chóralnej w Moskwie) i zespół muzyczny Yosef Kapelye (Moskwa).
Finkelshtein Baruh ben Yankel
Baruch Finkelstein jest od 1989 roku głównym kantorem Wielkiej Synagogi w Sankt-Petersburgu i jednocześnie od 2003 roku głównym kantorem Synagogi w Moskwie. Swoją karierę artystyczną rozpoczął w 1973 roku. Obdarzony przez naturę elastycznym głosem o pięknym brzmieniu i skali (bas baryton 2 i pół oktawy), ukończył Konserwatorium w Leningradzie w klasie prof. Mikołaja Ochotnikowa. Przez ponad 15 lat występował w partiach solowych na deskach teatrów operowych Petersburga. W 1979 roku los sprawił, że artysta trafił do synagogi. Jego zainteresowanie kulturą, tradycją i historią żydowską, studia nad Torą i językiem hebrajskim oraz śpiew w chórze synagogalnym sprawiły, że jego droga zawodowa i artystyczna uległa gwałtownej zmianie i związała jego życie z Synagogą. Nie mając wszakże wykształcenia w tym kierunku, musiał samodzielnie studiować arkana sztuki kantoralnej. W 1990 roku przy pomocy międzynarodowej organizacji „Joint” Baruch Finkelstein miał możliwość studiować wykonawstwo sztuki kantoralnej pod kierunkiem światowej sławy kantora Josepha Malovany’ego w Nowym Jorku. Liczne występy w takich krajach jak Izarael, USA, Anglia, Niemcy, Dania, Szwecja, Austria, Polska, Szwajcaria, Finlandia, Francja, Norwegia, Belgia i Luksemburg przyniosły mu międzynarodowe uznanie i sławę. W ostatnich latach artysta nagrał 10 płyt kompaktowych i 8 kaset audio. Od 1989 roku, aż po dzień dzisiejszy, Baruch Finkelstein prowadzi szeroką działalność społeczną, zajmując stanowiska kierownicze w Gminie Żydowskiej Petersburga: przewodniczący Gminy Żydowskiej, prezes Żydowskiego Towarzystwa Muzycznego, dyrektor wykonawczy Związku Żydowskiej Inteligencji. Swój kunszt przekazuje młodym adeptom sztuki wokalnej, którzy już teraz z sukcesem uprawiają muzykę kantoralną w Wilnie, Moskwie, Mińsku, Petersburgu, a także w USA i Izraelu. Baruch Finkelstein jest również organizatorem i kierownikiem męskiego chóru synagogalnego i zespołu muzyki klezmerskiej. Ostatnio bierze udział w rozwoju twórczości wśród dzieci i dorosłych, a także w organizacji koncertów galowych, podczas których występuje w charakterze reżysera i scenarzysty. Od wielu lat wykłada w Konserwatorium Petersburskim.
We IX 2010 rozpoczął współpracę z Krzysztofem Pendereckim wykonując partię solową w najnowszym dziele oratoryjnym polskiego kompozytora – „Kadysz”. Jego występ na festiwalu w Bydgoszczy (pod dyrekcją kompozytora) został entuzjastycznie przyjęty przez publiczność i samego Mistrza. Planowane są dalsze wspólne występy na całym świecie.
Męski Chór Synagogi Chóralnej w Moskwie ZIMRAH został założony w 1989 roku z inicjatywy Amerykańskiego Komitetu Rozdzielczego „Joint”. Pojawienie się chóru było wynikiem zmian w życiu społeczno – gospodarczym i kulturalnym w krajach byłego Związku Radzieckiego, znanych jako „pierestrojka”. Nowy zespół stał się historycznym następcą chóru, który istniał w Synagodze Chóralnej w Moskwie przed 1917 r.: symboliczne, że utracona tradycja uroczystego Nabożeństwa, któremu towarzyszy chór, została przywrócona właśnie w głównej synagodze w Imperium Rosyjskiego, w ZSRR oraz współczesnej Rosji.
Pierwsze koncerty w zimowo – wiosennym okresie 1990 roku – w Synagodze Chóralnej w Moskwie, w Estonii i Mołdawii – zdobyli szeroki rozgłos, i nie tylko w świecie żydowskim. Podstawą w repertuarze chóru stały się najlepsze fragmenty żydowskiej liturgii, a także rosyjski i żydowski folklor, utwory światowej klasyki. Sławę zespołowi przyniósł jego charakterystyczny styl, harmonia kontrastów: emocje, pomnożone przez żydowski duch i wysokie tradycje rosyjskiego śpiewu chóralnego.
Przez wszystkie te lata chór był oklaskiwany przez publiczność w Rosji, Europie, USA, Izraelu; najbardziej prestiżowe sceny świata (Carnegie Hall w Nowym Jorku, w Wielkiej Sali Konserwatorium Moskiewskiego). W ostatnich latach zespół koncertował w Europie i USA (Free Synagogue, Nowy Jork, 2004). Męski Chór Synagogi Chóralnej w Moskwie jest uczestnikiem szeregu festiwali międzynarodowych. Wśród należy wymienić Festiwal Kultury Żydowskiej w Europie Środkowej i Wschodniej, „Dziewięć Bram” (Praga, Czechy 2005 – 2006), gdzie zespół triumfalnie reprezentował żydowską kulturę muzyczną w Rosji; Międzynarodowy Festiwal twórczości żydowskiej w Baden (Szwajcaria, 2007). We wrześniu 2006 r., Męski Chór Synagogi Chóralnej w Moskwie został zaproszony do udziału w uroczystości poświęconej 65. rocznicy tragedii w Babim Jarze i odbył się w Kijowie (Ukraina), w obecności prezydentów wielu państw Europy. W październiku 2006 r., chór otworzył uroczystości z okazji 100. rocznicy powstania Synagogi Chóralnej w Moskwie (z udziałem premiera Izraela Ehuda Olmerta).
Męski Chór Synagogi Chóralnej w Moskwie występował wspólnie z najsłynniejszymi artystami (w tym Placido Domingo), a także z wieloma wiodącymi współczesnymi kantorami (Icchak Meir Helfgot). Ścisła współpraca łączy zespół z profesorem z Yeshiva University (Nowy Jork), kantorem Josephem Malovanym.
Męski Chór Synagogi Chóralnej w Moskwie – to nie tylko zespół koncertowy: każdy szabat (piątek i sobota), jak również na święta bierze udział w Nabożeństwach w Synagodze Chóralnej w Moskwie, a także synagogach Europy i Ameryki. We wrześniu 2007 r., na zaproszenie społeczności żydowskiej w Manchester (Wielka Brytania), chór wziął udział w uroczystych obchodach uroczystości Nabożeństwa święta Slihot (z kantorem Yossi Mullerem).
Pierwszy kierownikiem artystycznym chóru był Vladimir Pliss, głównym dyrygentem (w latach 1992 – 1999 – również kierownikiem artystycznym) – Michael Turetsky. Od 1999 roku obie te posady łączy Leonid Bar, który, jak również i niektórzy soliści, pracuje w zespole, w zasadzie, od początku jego istnienia.
YOSEF-KAPELYE. Zespół tradycyjnej muzyki klezmerskiej (Moskwa)
“Yosef-Kapelye” powstał w roku 2005. Z wielkim sukcesem występuje na festiwalach, w klubach, na ślubach oraz świętach żydowskich.
W roku 2007 zespól został laureatem 1 Moskiewskiego Międzynarodowego festiwalu muzyki alternatywnej “Nowy zwuk” (“Nowe brzmienie”).
W roku 2008 zespół stworzył soundtrackdo filmu niemego “Żydowskie szczęście” (1925.r., w roli głównej Solomon Michoels).
2011. zespół uczestniczył w festiwalu “Od folkloru do awangardy” i otrzymał nie tylko podziękowanie ale też uznanie publiczności.
“Yosef-Kapelye” nagrał dwa CD – “Prosty klezmer” I “Sound-check”.
Krytyka pisze:
Yosef-Kapelye jak zwierciadło, w które patrzy Żyd i Europejczyk, i widzi tu wzajemne. W tym klezmer-jame czy w klezmer-baroko włączony różnorodny materiał – żydowski oraz europejski, popularny oraz elitarny, klasyka i awangarda, starodawny folklor i współczesne Etno. Ale wszystko jest poświecono tradycyjnej klezmerskiej żydowskiej…
Alexey Rozov – skrzypce.
Michail Blinkov – klarnet.
Ivan Lebedev – fortepian.
18.04 G. 18.00– MUZYKA STAROCERKIEWNA KOŚCIÓŁ EWANGELICKO-AUGSBURSKI PRZY PLACU LUTRA
Valaam Closter Chants (the choir of Valaam Island Monaster)
Męski zespół wokalny „Valaam” powstał w 1993 roku z błogosławieństwem ihumena monasteru na Wałaam, archimandryta (obecnie biskupa troickiego) Pankracego, ze śpiewaków chóru z zajazdu Petersburskiego monasteru. Kierownikiem zespołu oraz regentem chóru zajazdu na Valaam jest Michael Ruzanov, absolwent Oddziału Muzykologii Konserwatorium w Petersburgu, a wcześniej –Szkoły Chóru im. M.I. Glinki.
W repertuarze chóru słyszymy najlepsze przykłady cerkiewnej hymnografii, tak rosyjskiej tradycji („znamiennyj raspiew”, „kijewskij raspiew”) jak również greckie, bułgarskie, serbskie i gruzińskie pieśni. Młodych muzyków, którzy weszli w skład zespołu, połączyła miłość do muzyki rosyjskiej, zwłaszcza idee odrodzenia sztuki cerkiewnego śpiewu w jego pierwotnej postaci. Członkowie zespołu– to nie tylko profesjonaliści, dysponujący poważnym doświadczeniem tak chóralnych, jak i solowych występów, mający własne projekty muzyczne, lecz także zwycięstwa w rosyjskich i międzynarodowych konkursach. Wszyscy oni posiadają wieloletnie doświadczenie śpiewania w prawosławnych cerkwiach. Stąd wywodzi się niezwykła spójność w wykonaniu cerkiewnych hymnów, która tak zadziwia ludzi, którzy słuchają zespołu po raz pierwszy.
Podczas swojego istnienia zespół wystąpił niemal we wszystkich salach koncertowych Petersburga, koncertował w wielu miastach Rosji, wielokrotnie występował w krajach Starego Świata i Nowego Kontynentu – od USA do Australii.
– Ale, bez wątpienia, naszą „alma mater” stanowi archipelag, którego imię jest nazwą zespołu – Valaam, aby być bardziej dokładnym, monaster pw. Przemienienia Pańskiego na Wałaamie – mówi precentor Michaił Ruzanov. To właśnie tutaj w letnim okresie, zaznajamiając pielgrzymów i turystów odwiedzających klasztor, z charakterystyczną lokalną tradycją śpiewu kościelnego, sami równocześnie stajemy się uczestnikami tej tradycji, nasycamy się i oświecamy się nią. Nabożeństwa w monasterze odbywają się bez skracania czasu, a starożytne pieśni, śpiewane na jeden lub dwa głosy, nadają Nabożeństwom szczególną rytmiczność i uśmierzenie, przez co słowa modlitwy docierają do głębi serca.
Na koncertach zespół wykonuje również duchowną muzykę autorską: klasyków rosyjskiego wielogłosowego cerkiewnego chóralnego śpiewu t.zw. „partesnogo penija” – D. Borodinskiego, A. Wedela, S. Degtyareva, wybitnych przedstawicieli szkoły moskiewskiej z pierwszej połowy XX wieku – P. Chesnokova, A. Nikolskiego, V. Kalinnikova, A. Gretchaninova, poprzez bliskie im duchowo – utwory ojca i syna Kedrovych, aż po głęboko oryginalne dzieła S. Sviridova i wybitne miniatury chóralne C. Trubacheva, a także najlepsze utwory z tekstami liturgicznymi współczesnych autorów.
Przez śpiewaków nagrane jest siedem albumów z duchowymi pieśniami liturgicznymi, a trzy – ze świecką muzyką chóralną, jak również kilka programów koncertowych audio i wideo.
Koncerty „Valaam’u” przeradzają się w autentyczne muzyczne kazanie, otwierając możliwość obcowania z każdym, kto sercem podąża za nie zaginionymi wartościami tysiącletniej kultury rosyjskiej. Wyjątkowy styl wykonania i niepowtarzalne brzmienie głosów, przenikanie i szczerość tworzą każdy występ zespołu prawdziwym świętem dla duszy.
19.04 G. 18.00, KOŚCIÓŁ ŚW. ANDRZEJA BOBOLI - MUZYKA GOSPEL
chór gospel z Londynu - The Adventist Vocal Ensemble (AVE)
The Adventist Vocal Ensemble, także znany pod nazwą „AVE”, założony został w 2002 roku przez Kena Burtona. Etosem zespołu jest kreowanie alternatywnego brzmienia: szeroki zakres stylów wokalnych, bogatszy niż u większości typowych chórów gospelowych, a także otwarte podejście do ponadczasowych, tradycyjnych hymnów soulowych, charakteryzujące się połączeniem szczerości uczuć, prawdy i zaangażowanej interpretacji .
Pierwszym programem telewizyjnym, w którym chór wziął udział, były „Pieśni chwały” emitowane w niedzielnym programie walentynkowym BBC. Krótko potem zespół wystąpił w kolejnym programie z okazji świąt Wielkiej Nocy pt. „W drodze do Jerozolimy”, w którym zaprezentował 5 pieśni. Dzięki tym występom zespół szybko stał się znany w całym kraju i coraz częściej był zapraszany do kolejnych programów telewizyjnych, jak na przykład do galowego programu sir Williarda White’a z okazji dwustulecia zniesienia niewolnictwa, czy do programu z 2008 roku poświęconemu arcybiskupowi Desmondowi Tutu.
Poza „Pieśniami chwały” zespół regularnie występuje gościnnie w telewizji BBC („Mike Doyle Show”) i Chanel 4 („Haw Music Works”), a także w uroczystych mszach w udziałem Jej Wysokości Królowej i premierów Wielkiej Brytanii Tony Blaira i Gordona Browna w opactwie Westminster, transmitowanych przez BBC1. Zespół jest także regularnym gościem w audycjach radiowych Aleda Jonesa „Dzień dobry niedzielo” emitowanych przez radio BBC2. W corocznym galowym koncercie „Pieśni chwały” w Royal Albert Hall AVE nie tylko prezentuje własne interpretacje, ale też występuje z orkiestrą BBC w ramach dużego chóru, złożonego z kilku innych czołowych chórów, z takimi solistami jak Andrea Boccelli, Connie Fisher, Ruthie Henshall, Mica Paris i Beverly Knight. W tych i wielu innych koncertach wielokrotnie brał udział także kwartet wokalny Tessera, który tworzy czterech śpiewaków AVE.
W odpowiedzi na niezliczone żądania telewidzów chór i kwartet nagrali album CD, składający się z utworów spopularyzowanych przez programy „Pieśni chwały”. Tytułem albumu jest po prostu „AVE”. Został on wydany przez własną firmę nagraniową AVE International Ltd. Wszystkie utwory wykonywanie na płycie cechuje niepowtarzalny, charakterystyczny dla AVE styl interpretacji gospel z wyraźną nutą soul, jazzu i klasyki. Zawiera tak znane standardy jak „Swing Low Sweet Chariot”, „Every Time I Feel The Spirit”, „Steal Away”, a także hymny a capella oraz zupełnie współczesne utwory soulowe. Akompaniament światowej klasy zespołu smyczkowego Guildhall String Ensemble jest pewnego rodzaju połączeniem tradycyjnego i współczesnego brzmienia.
Ken Burton, kierownik muzyczny
Działalność muzyczna Kena Burtona wykracza poza tradycyjne ramy muzyki gospel czy soul, a także dawnej i współczesnej muzyki sakralnej.
Jest znany szerokiej publiczności jako juror w telewizyjnych konkursach BBC - „Chór roku” i „Młody chórzysta roku”, Chanel 4 – „Wokalista gospel roku”. Regularnie występuje w programach telewizyjnych i radiowych, także dla dworu królewskiego, jak np. w programie „Prom At The Palace” nadawanym z Pałacu Buckingham z okazji urodzin Jej Wysokości Królowej.
Jako aranżer i kompozytor wydał wiele śpiewników chóralnych w wydawnictwie Faber and OUP. Jego kompozycje wykonywały liczne zespoły, także na Festiwalu Trzech Chórów, wielokrotnie je nagrywano. Jego koncert na orkiestrę symfoniczną miał premierę w 2005 w wykonaniu City of Birmingham Symphony Orchestra.